ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ «ΛΕΥΚΟΝΟΙΚΟ»
-
Θλιβερό και βαρύ το καθήκον της ανάμνησης και αναφοράς του αγαπημένου Λευκονοίκου μακριά από τη γενέθλια Γη, στην πικρή προσφυγιά.
-
Δεν είναι όμως μνημόνυνο και θρήνος. ΟΧΙ! Είναι υπόσχεση και όρκος για Μνήμη, για διατήρηση άσβεστης της φλόγας στην ψυχή, για αγώνα απελευθέρωσης και επιστροφής.
-
Το Λευκόνοικο βρίσκεται στη Βορειοανατολική Μεσαορία, τη μεγάλη κεντρική πεδιάδα, το σιτοβολώνα της Κύπρου. Τα εδάφη του εκτείνονται από τις παρυφές του Πενταδακτύλου στο βορρά και φτάνουν μέχρι το κέντρο της πεδιάδας στο νότο.
-
Η επικρατέστερη ετυμολογία θεωρεί το ΛΕΥΚΟΝΟΙΚΟ λέξη σύνθετη, από τις λέξεις Λευκός (άσπρος) και Οίκος (σπίτι) και έχουμε Λευκός + οίκος = Λευκόνοικο.
-
Ο πληθυσμός του Λευκονοίκου είχε συνεχή αύξηση. Στην πρώτη επίσημη απογραφή πληθυσμού το 1881 οι κάτοικοι ήταν 1.448, και κατά τη χρονιά της προσφυγιάς το 1974 ήταν 3.000 περίπου.
-
Η κωμόπολη του Λευκονοίκου χωρίζεται σε δύο ενορίες, την Πάνω Ενορία του Αρχάγγελου Μιχαήλ και την Κάτω Ενορία του Σωτήρος. Στις 14 Σεπτεμβρίου λειτουργούσε και η εκκλησία του Σταυρού, ενώ τα ξωκλήσια που περιζώνουν το Λευκόνοικο, του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Φωκά, της Αγίας Ζώνης, το Αγίου Θεοδώρου και του Προφήτη Ηλία πανηγύριζαν τη μέρα της γιορτής τους.
-
Καύχημα και στολίδι της τρανής κωμόπολης του Λευκονοίκου είναι το Γυμνάσιό της, που ιδρύθηκε το 1939 και είναι θρονιασμένο στο λόφο του Προφήτη Ηλία.
-
Το Λευκόνοικο καυχάται ότι είναι η πατρίδα του Συνεργατισμού στην Κύπρο. Πρωτεργάτες αυτού του μεγαλεπήβολου σχεδίου για την ίδρυση της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας Λευκονοίκου το 1909 ήταν δυο φιλομαθείς Λευκονοικιάτες: ο βουλευτής Ιωάννης Οικονομίδης και ο δάσκαλος Μάρκος Χαραλάμπους. Το 1932 ιδρύθηκε το πρώτο και πάλι σ’ όλη την Κύπρο, Συνεργατικό Παντοπωλείο Λευκονοίκου, με πρωτεργάτη το Λουκά Γρηγορίου.
-
Τέκνο της κωμόπολης του Λευκονοίκου είναι και ο εθνικός ποιητής της Κύπρου, ο Βασίλης Μιχαηλίδης. Ο Δήμος Λευκονοίκου, τιμώντας τον ποιητή, έστησε τον ανδριάντα του στην είσοδο της εκκλησίας Αρχαγγέλου Μιχαήλ, κοντά στο πατρικό του σπίτι.
-
Δεν υστέρησε σε θυσία και προσφορά το Λευκόνοικο στον επικό αγώνα του Κυπριακού Ελληνισμού για ελευθερία. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά από την αρχή του αγώνα μπήκαν στις τάξεις των απελευθερωτικών οργανώσεων ΕΟΚΑ, ΠΕΚΑ, ΑΝΕ και αγωνίστηκαν, ο καθένας με τον τρόπο του, για την ελευθερία της Κύπρου μας.
-
Δυο πληγές ανοίχτηκαν κατάστηθα στη γη του Λευκονοίκου, κει που πάλλει η καρδιά της Μεσαορίας. Η μια σαν ήλθε ο χάρος καλοκαιριάτικα το 1974, κι η άλλη σαν της χάραξαν το μεγάλο αεροδρόμιο και τη στιγμάτισαν.
