Απόψε, θα σας μιλήσω για άλλη μια Λευκονοικιάτισσα σπουδαία και δυναμική προσωπικότητα. Τη γυναίκα που πήγε στην Αγγλία και σπούδασε κοπτική- ραπτική. Μια πραγματική κυρία. Μια αρχόντισσα για την οποία είμαι περήφανη και ως δήμαρχος του Λευκονοίκου και ως γυναίκα.
Μαζί της τον καιρό της πανδημίας πέρασα πολλές ώρες στο τηλέφωνο και μου έμαθε πολλά. Με έπαιρνε συνεχώς τηλέφωνο να μιλήσουμε. Η διαύγειά της καταπληκτική, στα 96 της χρόνια. Με εντυπωσίαζε. Θυμόταν το Λευκόνοικο των αρχών του προηγούμενου αιώνα. Θυμόταν ανθρώπους, γειτονιές, σπίτια, ιστορίες, γεγονότα σαν να ήταν χθες. Δεν κουραζόταν να μου αφηγείται. Χαιρόταν. Κι εγώ κατέγραφα. Κάποια στιγμή τη ρωτούσα αν κουράστηκε… Αυτό, όμως, την αναζωογονούσε. Ήταν μαγικές οι ώρες αυτές για μένα. Την ευγνωμονώ γι’ αυτή την πνευματική πανδαισία που μου πρόσφερε.
Την αγαπούσα, όμως, και για άλλο λόγο: αγαπούσε πολύ τη μανούλα μου και μου μιλούσε πολύ γι’ αυτήν. Ήταν ένα είδος παραμυθίας ο λόγος της, δύο χρόνια μετά την εκδημία της αγαπημένης μου μητέρας.
Αυτή η Λευκονοικιάτισσα κυρία, είναι η Δέσποινα Χαραλάμπους, κόρη του μάστρε Χαραλάμπη, από τη Λύση, ο οποίος νυμφεύτηκε στο Λευκόνοικο, πράγμα πολύ παράξενο για τους φίλους μας τους Λυσιώτες. Μα πώς να αντισταθεί στην ομορφιά της κόρης του Παπα-Σολωμή, της Θεορούς;
Από την ένωσή τους γεννήθηκαν τέσσερα παιδιά: Ο Κώστας, η Δέσποινα, η Μαρούλα και η Ειρηνούλα που ζει στο Λονδίνο. Η Μαρούλα είναι η γνωστή εκπαιδευτικός και βραβευμένη συγγραφέας, η οποία παντρεύτηκε τον ποιητή Αχιλλέα Πυλιώτη. Ο μ. ο Κώστας ήταν γεωπόνος, φίλος του παπά μου, και τον θυμάμαι κάθε μέρα. Για ποιο λόγο;
Γιατί περνώ από την Αθαλάσσα, εκεί που σε μια από τις επαύλεις του τότε Υπουργείου Γεωργίας έμενε με την οικογένειά του ο θείος Κώστας. Ήρθαμε αρκετές φορές και τους επισκεφτήκαμε πριν από τον πόλεμο. Είναι στα αριστερά του δρόμου, εκεί που καταλήγει ο δρόμος που έρχεται από τα στρατόπεδα της Αθαλάσσας.
Η Δέσποινα παντρεύτηκε στη Λευκωσία τον Ευγένιο, και ήταν σπουδαία μοδίστρα. Απέκτησε τρεις εκλεκτές κόρες: τη Δώρα, την Ειρήνη και τη Ρούλα. Μα φαίνεται ότι η λογοτεχνία ήταν η μεγάλη αγάπη της, το ταλέντο της το οποίο ξεδίπλωσε σε κάπως μεγαλύτερη ηλικία και έγραψε υπέροχα έργα. Προσωπικά, αγαπώ τη “Σονάτα της Μεσαορίας”, όπου κατέγραψε τα βιώματά της από τα πρώτα χρόνια της ζωής της στο Λευκόνοικο.
Η μ. Δέσποινα είχε αρχοντιά και γλυκύτητα, έλαμπε το πρόσωπό της, ευειδής και πρόσχαρη, ένας κεφάτος άνθρωπος, που σε μάγευε με τις ιστορίες της. Μια Λευκονοικιάτισσα, μια γνήσια μεσαρίτισσα, νοικοκυρά και προκομμένη, καλοσυνάτη και δυναμική προσωπικότητα, με έκανε πάντα πολύ περήφανη για την ομορφιά, την ευγένεια και την αρχοντιά της ψυχής της. Το ήθος της απαράμιλλο. Το χαμόγελό της αφοπλιστικό και πηγαίο. Ένας γλυκύτατος άνθρωπος, όμορφος εξωτερικά και εσωτερικά. Οία η μορφή, τοιάδε και η ψυχή, όπως έλεγαν οι αρχαίοι πρόγονοί μας.
Ποιήματα και κείμενά της έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες και περιοδικά σε Λονδίνο, Ελλάδα και Κύπρο. Παρουσιάσεις έγιναν από το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, την «Ένωση Λογοτεχνών», τον «Παγκύπριο Πολιτιστικό Σύλλογο», όπου και τιμήθηκε. Δύο της βιβλία έχουν επιχορηγηθεί από το Υπ. Παιδείας. Ο εκδοτικός οίκος «ΣΙΒΟΥΡΗ» ανήκει στην ίδια. Έχει εκδώσει:
Ποιητική Συλλογή «ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ» (1991)
Μαρτυρίες 1974 «ΩΡΕΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ» (1994)
Βιώματα «ΣΟΝΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΟΡΙΑΣ» (2002)
«ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΟΡΙΑΣ» (2003)
Παιδικές μικρές ιστορίες «ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ» (2005)
Διηγήματα «ΤΟ ΓΚΡΙΖΟ ΚΑΡΑΒΑΝΙ» (2006)
Καλό σου ταξίδι στο φως το αληθινό, αγαπημένη μας!
Φεύγεις πλήρης ημερών.
Χαιρετίσματα στη μανούλα μου που τόσο αγαπούσες!
Άφησες πολύ γλυκό αποτύπωμα στον γήινο κόσμο μας.
Συλλυπητήρια στις κόρες, τους γαμπρούς, τα 7 εγγόνια και τα 5 δισέγγονα!
