Ρέκβιεμ για το Συνεργατικό Κίνημα
Όλη αυτή την περίοδο των ζυμώσεων και των συζητήσεων για την τύχη του Συνεργατικού Κινήματος, ο νους μου ταξίδευε στους προγόνους μου. Εκείνα τα φωτισμένα και λαμπρά πνεύματα που τα έβαλαν με τους τοκογλύφους που λυμαίνονταν την κυπριακή ύπαιθρο. Άνθρωποι διορατικοί και οξυδερκείς, αποφασιστικοί και ρηξικέλευθοι, πρακτικοί και ρεαλιστές, με ανεπτυγμένο το κοινοτικό αίσθημα, ίδρυσαν την «Χωρική Τράπεζα Λευκονοίκου», την πρώτη συνεργατική Τράπεζα στο νησί μας, εμπνεόμενοι από δυο ηγετικές μορφές, δυο σκαπανείς του πνεύματος, τον εξαίρετο Ιωάννη Οικονομίδη και τον ακάματο δάσκαλο Μάρκο Χαραλάμπους, εμβληματικές μορφές της κωμόπολής μας. Και οι δυο μελέτησαν το σχέδιο Ραιφάιζεν από τη Γερμανία. Ο Ιωάννης Οικονομίδης προικοδότησε την Τράπεζα με τα ανάλογα κεφάλαια και ο Μάρκος Χαραλάμπους, ο εμβριθής και χαλκέντερος πνευματικός άνθρωπος, εργαζόταν ακατάπαυστα, με ανιδιοτέλεια, για να στεριώσει ο θεσμός στην κωμόπολή μας πρώτα και μετά σε όλη την Κύπρο. Και όταν πέρασε από το Λευκόνοικο ο μέγας Βλάσης Γαβριηλίδης, δημοσιογράφος της Ακρόπολης των Αθηνών, και τον είδε να εργάζεται σε ένα μικρό γραφειάκι μέσα στο απέριττο γραφείο του, τον παρομοίασε με τον μυθικό Ηρακλή που σκότωσε τον λιοντάρι της Νεμέας.
Θα τρίζουν τα κόκκαλα των κεκοιμημένων μας. Όλοι οι πρόγονοί μας στην αρχόντισσα της Μεσαορίας, την κωμόπολη της οποίας έχω την τιμή να είμαι σήμερα Δήμαρχος, χάρη στην αγάπη και το ήθος των συνδημοτών μου, θα είναι αναστατωμένοι εκεί ψηλά που βρίσκονται. Θα σκέφτονται τους αγώνες και τις προσπάθειές τους, το πάθος και την αγάπη τους για τον Συνεργατισμό, τα οράματά τους που πήγαν όλα στράφι, γιατί κάποιοι ανιστόρητοι και απαίδευτοι, χωρίς αιδώ και δίκην, χωρίς ηθικές αρχές, ιδιοτελείς και θεομπαίκτες, ανίκανοι και λίγοι, με τις ενέργειες και τις παραλείψεις τους όλα αυτά τα χρόνια οδήγησαν τον Συνεργατισμό στο βάραθρο. Τον ευτέλισαν. Τον διέσυραν. Τον διέλυσαν.
Νιώθω ότι πολλοί φταίνε για το κατάντημα του Συνεργατικού κινήματος. Πρωτίστως, αυτοί που ήταν ταγμένοι για να υπηρετούν αυτόν τον θεσμό, πρώτοι έβαλαν το χέρι στο μέλι και γλυκάθηκαν. Και να τα δάνεια εκατομμυρίων στον εαυτό τους, στις γυναίκες τους, στα παιδιά τους, στους συγγενείς και φίλους τους. Πόσοι και πόσοι δεν ασέλγησαν στο σώμα του Συνεργατισμού; Πόσοι και πόσοι δεν πλούτισαν παράνομα από αυτόν;
Τέτοια λεηλασία, Θεέ μου! Σαν δεν ντρέπονται! Δεν φοβούνται ότι τα άδικα δεν ευλογούνται; Δεν έχουν υπόψη τους το «Αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα;».
Μήπως πρέπει όλοι να βοηθήσουν τον Γενικό Ελεγκτή να καθαρίσει τον σταύλο του Αυγεία; Δεν είναι άγνωστοι όσοι κατασπατάλησαν τα αποθέματα του Συνεργατικού Κινήματος. Ξέρουμε τις ατασθαλίες και τη διασπάθιση του χρήματος. Κάποιοι έγιναν βασιλικότεροι του βασιλέως. Νόμισαν ότι το κίνημα ήταν φέουδό τους και αυτοί φεουδάρχες. Μέθυσαν από την εξουσία και συμπεριφέρονταν ως πρίγκιπες, υπεράνω του νόμου. Φέρουν κι άλλοι ευθύνη που όλα αυτά τα έβλεπαν και σιωπούσαν…τους κάλυπταν με τη σιωπή τους.
Όλοι αυτοί πρέπει να λογοδοτήσουν και να επιστρέψουν τα κλοπιμαία πίσω. Δεν θα πληρώσει ο απλός λαός για τις δικές τους ανηθικότητες. Το οφείλουμε στους ιδρυτές του Συνεργατισμού, στα απλά μέλη που αγωνίστηκαν για να εδραιωθεί αυτός ο θεσμός, σε όλους εμάς που μετά τη λαίλαπα του 1974, καταφέραμε να επιβιώσουμε χάρη στα χαμηλότοκα δάνεια που πήραμε από τα Συνεργατικά μας.
Τώρα όλα έγιναν στάχτη. Κηδεύουμε το συνεργατικό κίνημα. Πενθούμε για το χαμό ενός αγαπημένου μας. Όλη η Κύπρος και κυρίως οι νέες γενιές θα πληρώσουν ακριβά το τίμημα αυτής της απώλειας, γιατί θα πέσουν στα νύχια αιμοβόρων θηρίων για να μπορέσουν να φτιάξουν τη ζωή τους.
Εμείς ως δημότες Λευκονοίκου πενθούμε πιο πολύ, γιατί σαν να χάσαμε έναν δικό μας άνθρωπο. Χάσαμε ένα κομμάτι από την Ιστορία μας και την προσφορά μας σε αυτόν τον τόπο.
Περιμένουμε τον πέλεκυ της δικαιοσύνης!
Αυτό το κείμενο το αφιερώνω στον θείο μου μ. Σάββα Ιακωβίδη, τον γλωσσομαθή πρόξενο της Ισλανδίας, που με την ακεραιότητα και τον αδαμάντινο χαρακτήρα του, την ευπρέπεια και την αρχοντιά του, κατάγγειλε επί Αγγλοκρατίας τον Διευθυντή του Συνεργατισμού για κατάχρηση, και έχασε τη δουλειά του στον Συνεργατισμό.
Ζήνα Λυσάνδρου Παναγίδη
Δήμαρχος Λευκονοίκου
Κιν: 99 694347
