Χρήστος Προδρόμου
Ονομασία
●●●●●●
Η ονομασία Λευκόνοικο στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει
Άσπρο Σπίτι
Σύμφωνα με ερευνητές, το πρώτο σπίτι που κτίστηκε στο χωριό ήταν άσπρο και οι άνθρωποι συνήθιζαν να λένε
«Πηγαίνω στον
Λευκόν οίκο»
Ιστορία
●●●●●
Κάποιοι ερευνητές θεωρούν ότι το Λευκόνοικο κατοικήθηκε τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, πριν τον 6ο μ.Χ. αιώνα.
Μερικοί ερευνητές θεωρούν ότι στην περιοχή εγκαταστάθηκαν κάτοικοι από τον γειτονικό οικισμό Αγία Κινούσα.
Την περίοδο της Φραγκοκρατίας το Λευκόνοικο αποτελούσε τόπο διαμονής επίσημων φιλοξενουμένων του βασιλιά της Κύπρου.
Επιπλέον, αποτέλεσε το επίκεντρο της επανάστασης των χωρικών εναντίων των φεουδαρχών το 1427, υπό την αρχηγία του Ρε Αλέξη.
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας
πραγματοποιήθηκε κοντά στο Λευκόνοικο
επανάσταση των χωρικών εναντίων των Οθωμανών με επικεφαλής
τον Καλόγερο Ιωαννίκιο, που καταγόταν από τον
Άγιο Ηλία.
Επιπλέον, στις αρχές του 19ου αιώνα, το Λευκόνοικο παρουσιάζεται ως το μεγαλύτερο σε πληθυσμό χωριό της Κύπρου.
Την περίοδο της Αγγλοκρατίας το Λευκόνοικο ανακηρύχθηκε σε δήμο το 1939.
Στις 14 Αυγούστου 1974 το Λευκόνοικο καταλήφθηκε από τον τουρκικό στρατό κατά την τουρκική εισβολή του 1974.
Από τότε ο Δήμος Λευκονοίκου εδρεύει στην Αγλατζιά της Λευκωσίας.
Ιστορία του Δήμου
●●●●●●●●●●●●
Το 1882, επί Αγγλοκρατίας, θεσπίστηκε νόμος σύμφωνα με τον οποίο ο αρμοστής είχε την εξουσία να ιδρύει ή να καταργεί δήμους μετά από αίτηση των κατοίκων μιας περιοχής.
Οι Λευκονοικιάτες ζήτησαν την ανακήρυξη του χωριού τους σε δήμο το 1926, αλλά ο Άγγλος κυβερνήτης απέρριψε το αίτημα του.
Τελικά, το Λευκόνοικο ανακηρύχθηκε σε δήμο το 1939 με απόφαση του Άγγλου κυβερνήτη Χέρμπερτ Ρίτσμοντ Πάλμερ.
Το πρώτο δημοτικό συμβούλιο διορίστηκε από τον κυβερνήτη.
Πρώτος δήμαρχος ήταν ο γιατρός Χρίστος Μιχαλόπουλος.
Η θητεία του πρώτου δημοτικού συμβουλίου διήρκεσε έως το 1943.
Στα χρόνια αυτά ιδρύθηκε αγροτικό νοσοκομείο για τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής, τοποθετήθηκε οδικός φωτισμός με λάμπες πετρελαίου, καθαρίστηκαν οι γειτονιές και προσφερόταν βοήθεια σε απόρους.
Στις 21 Μαρτίου 1943 πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες δημοτικές εκλογές, στις οποίες δήμαρχος ανακηρύχθηκε ο
Λουκάς Γρηγορίου.
Το δεύτερο δημοτικό συμβούλιο επέκτεινε τους δρόμους του δήμου, επέκτεινε την υδατοπρομήθεια και τον οδικό φωτισμό και επέβαλε αυστηρότερους κανονισμούς για την καθαριότητα.
Επιπλέον, ίδρυσε στη δημοτική αγορά πρατήριο διανομής ειδών πρώτης ανάγκης για να αντιμετωπιστεί η έλλειψη αγαθών λόγω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τρίτος δήμαρχος Λευκονοίκου εκλέχτηκε ο
Αναστάσης Χαραλάμπους το 1946. Ακολούθησε το 1949 ο Λουκάς Γρηγορίου, ο οποίος επανεκλέχθηκε το 1959.
Ασχολίες των κατοίκων
●●●●●●●●●●●●●●●
Τα κυριότερα προϊόντα του χωριού μέχρι το 1974 ήταν τα δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι, κ.α.) μαζί με τα προϊόντα της κτηνοτροφίας.
Τα τελευταία χρόνια, πριν την καταστροφή του 1974 αναπτύχθηκε η καλλιέργεια των φρουτόδεντρων (χρυσομηλιάς, ροδακινιάς, αχλαδιάς, κ.α.),
των εσπεριδοειδών και λαχανικών με μεγάλη επιτυχία.
Γιατί πρέπει να αναφερθεί πως ο Λευκονοικιάτης είναι άνθρωπος εργατικός, δραστήριος και δυναμικός και ποτέ δεν φοβάται τη δουλειά.
Επειδή το χωριό απέχει λίγα χιλιόμετρα από την Αμμόχωστο, τη Λευκωσία και τη Λάρνακα αρκετοί τεχνίτες και υπάλληλοι, που εργάζονταν σε αυτές τις πόλεις, προτιμούσαν να μένουν στο χωριό και να πηγαινοέρχονται καθημερινά στις εργασίες τους.
Έτσι ο πληθυσμός του Λευκονοίκου αυξανόταν και έφτασε γύρω στις 3.000 το 1974.
Η δραστηριότητα και η τίμια δουλειά των Λευκονοικιατών, ανάδειξαν το χωριό σε κεφαλοχώρι της περιοχής και καμάρι της Μεσαριάς.
Στο Λευκόνοικο ήταν συγκεντρωμένες οι περισσότερες κυβερνητικές υπηρεσίες
(δικαστήριο, νοσοκομείο, κτηματολόγιο, ιατρείο, κτηνιατρείο, γεωργικό τμήμα, αστυνομία, κ.α.)
που εξυπηρετούσαν τα γύρω χωριά:
το Πραστειό, την Περιστερωνοπηγή, τη Μηλιά, τη Γύψου, τη Σύγκραση, το Λάπαθος, την Ακανθού, τον Μαραθόβουνο, την Τρυπημένη, τον Άγιο Νικόλαο, τα Γέναγρα, τις Γούφες και τα τούρκικα χωριά , Κνώδαρα, Ψυλλάτο, Τζιάος, Άρτεμις, Πλατάνι και Μελούντα.
Πληθυσμός
●●●●●●●●
Ο πληθυσμός του Λευκόνοικου, έως το 1974, αποτελείτο από Ελληνοκύπριους.
Στην πορεία των χρόνων υπήρχαν και ορισμένοι Τουρκοκύπριοι
κάτοικοι, έως το 1960.
Το 1958, λόγω δικοινοτικών συγκρούσεων, οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του Λευκονοίκου εγκατέλειψαν τα σπίτια τους και εγκαταστάθηκαν σε διπλανά Τ/Κ χωριά.
Μόνο μία οικογένεια συνέχισε να κατοικεί στο χωριό.
Κατά την τουρκική εισβολή του 1974 οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι του Λευκονοίκου διέφυγαν στο νότιο τμήμα της Κύπρου.
Στο Λευκόνοικο εγκαταστάθηκαν Τουρκοκύπριοι πρόσφυγες από την Κοφίνου και Τουρκοκύπριοι από το εγκαταλελειμμένο χωριό Άρτεμη.
Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό του δήμου σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο έως το 1973.
Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 δεν πραγματοποιήθηκε απογραφή στον δήμο από την Κυπριακή Δημοκρατία, αφού το έδαφος του δεν ελέγχεται από αυτήν.
Δήμαρχοι
●●●●●●●
Δήμαρχοι Δήμου Λευκονοίκου διετέλεσαν κατά σειρά οι:
Χρίστος Μιχαλόπουλος
(1939-1943)
Λουκάς Γρηγορίου (1943-1946)
Αναστάσης Χαραλάμπους (1946-1949)
Λουκάς Γρηγορίου (1949-1960)
Μάρκος Σπανός (1960-1985)
Μάρκος Σπανός,
Νίκος Σούγλης,
Κυριάκος Γιαννή,
Γεώργιος Παπαδόπουλος,
Κυριάκος Χατζηχαραλάμπους
(1985-1990):
εκ περιτροπής χρέη Δημάρχου ανά εξάμηνο
Λυκούργος Κάππας (1990-1998)
Μιχάλης Πηλίκος (1998-2016)
Ζήνα Λυσάνδρου Παναγίδη (2017- )
Ιεροί ναοί
●●●●●●●
Στο Λευκόνοικο υπάρχουν οι εξής ιεροί ναοί:
Εκκλησία Αρχαγγέλου Μιχαήλ
Εκκλησία Μεταμόρφωσης του Σωτήρος
Εκκλησία Τιμίου Σταυρού
Εκκλησία Προφήτη Ηλία
Εκκλησία Αγίου Γεωργίου
Εξωκλήσι Αγίου Θεοδώρου
Εξωκλήσι Αγίου Φωκά
Εξωκλήσι Αγίας Ζώνης (Αγία Κινούσα)
Αδελφοποιήσεις
●●●●●●●●●●●
Ο Δήμος Λευκονοίκου είναι αδελφοποιημένος με:
Δήμο Λέσβου
(29 Απριλίου 1995):
Αρχικά η αδελφοποίηση έγινε με τον Δήμο Μήθυμνας.
Το 2011 ο δήμος αυτός συνενώθηκε με άλλους δήμους δημιουργώντας τον Δήμο Λέσβου και από τότε η αδελφοποίηση ισχύει με αυτόν τον δήμο.
Δήμο Νέας Ιωνίας
(24 Μαρτίου 2008)
▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎
ΛΕΥΚΟΝΟΙΚΟ
ΤΗΣ ΜΕΣΑΡΚΑΣ ΚΑΜΑΡΙ
●●●●●●●●●●●●●●●●
Στίς 17 Οκτωβρίου 2018,
έγινε εκδήλωση στην Κυπριακή Πρεσβεία της Αθήνας με θέμα
Λευκόνοικο
Της Μεσαρκάς Καμάρι
Μπορείτε να παρακολουθήσετε την πιο πάνω εκδήλωση ,
επιλέγοντας τον σύνδεσμο που είναι βρίσκεται στο 1ο
σχόλιο, μετά το τέλος του παρόντος κειμένου.
●●●●●●●●●●●●●●●
Πρόσωπα που τίμησαν το Λευκόνοικο
Το Λευκόνοικο νιώθει περήφανο γιατί έδωσε στο νησί μας εκλεκτές πνευματικές φυσιογνωμίες που τίμησαν όχι μόνο τον Δήμο αλλά και την Κύπρο.
Βασίλης Μιχαηλίδης
(1849 – 1917)
●●●●●●●●●●
Το Λευκόνοικο νοιώθει περήφανο γιατί έδωσε στο νησί τον Εθνικό μας ποιητή Βασίλη Μιχαηλίδη.
Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στο χωριό. Συνέχισε τη μόρφωση του στη Λευκωσία, κοντά στο θείο του Ιωάννη Οικονομίδη, τον αργότερα Κιτίου Κυπριανό, τον οποίο ακολούθησε στη Μητρόπολη Λάρνακας.
Το 1875 ο θείος του τον έστειλε στην Ιταλία για να σπουδάσει ζωγραφική αλλά σε λίγο εγκατέλειψε τις σπουδές του και βρέθηκε να πολεμά τους Τούρκους στη Θεσσαλία, το 1877.
Το 1878 επέστρεψε στην Κύπρο και εγκαταστάθηκε στη Λεμεσό. Εργαζόταν ως νοσοκόμος και φαρμακοποιός.
Στη Λεμεσό άρχισε να γράφει και να δημοσιεύει ποιήματα σε εφημερίδες της εποχής.
Τα ποιήματα του συνάντησαν θερμή υποδοχή από το κοινό. Σταμάτησε τότε τη ζωγραφική και αφοσιώθηκε με ζήλο στην ποίηση, που την ανεβάζει σε αιθέρια ύψη.
Μεταξύ του 1884 και 1895 γράφει το επικό αριστούργημά του
«Η 9η Ιουλίου 1821»
και το εξαίρετο επικολυρικό ποίημα
«Η Χιώτισσα».
Έγραψε πάρα πολλά ποιήματα στην κυπριακή διάλεκτο, που τη χειριζόταν με μεγάλη μαεστρία.
Τα εθνικά θέματα που τραγούδησε ο Βασίλης Μιχαηλίδης του έδωσαν επάξια τον τίτλο του
Εθνικού Ποιητή.
Άλλα πρόσωπα που τίμησαν επάξια το Λευκόνοικο
είναι οι :
Κιτίου Κυπριανός
( 1833 – 1886 )
Ιωάννης Οικονομίδης και
Μάρκος Χαραλάμπους
Θεόδουλος Καλλίνικος
( 1904 – 2004 )
Χριστόδουλος Συμεωνίδης
( 1910 – 1997 )
Συνέπειες της
Τουρκικής Εισβολής
●●●●●●●●●●●●●
Μετά την κατάληψη του Λευκονοίκου το 1974, οι κάτοικοι έγιναν πρόσφυγες στην ίδια την πατρίδα τους.
Δυστυχώς το Λευκόνοικο είχε νέα παλληκάρια που έπεσαν μαχόμενοι σε ώρα καθήκοντος.
Οι Ήρωες είναι οι:
Σταύρος Καμιντζής
Γεώργιος Παπασολομώντος
Δημήτριος Βρακάς
Σωτήρης Μιχαήλ
Πέτρος Βελούσης
Έκτωρας Κτωρή
Επιφάνιος Κυριάκου
Μιχαλάκης Μιχαήλ
Νίκος Μανδρίτης
Πανίκος Χατζηπαντελής
Βασίλης Χατζησιεγκαλλής
Ανδρέας Μακρίδης
Κλείτος Κλείτου
Πανίκος Μηνά
Α Θ Α Ν Α Τ Ο Ι
▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎
Τέλος θα ήθελα να δώσω
τα θερμά μου συγχαρητήρια στην
εξαίρετη αγωνίστρια
Δήμαρχο του Λευκονοίκου
Ζήνα Λυσάνδρου-Παναγίδη
που με τις συχνές εκδηλώσεις ,
Ομιλίες και συνεντεύξεις της έχει ανεβάσει το πολιτιστικό επίπεδο του κατεχόμενου Δήμου της.
Έχει θέσει στόχο της , την
σύσφιξη των σχέσεων των δημοτών της,
να φέρει κοντά τούς νέους για να γνωρίσουν την Γενέθλια Γη των Γονιών και των Παππούδων τους.
Τέλος αγωνίζεται για να διατηρήσει την φλόγα της Ελπίδας, του πόθου και του Νόστου της Επιστροφής στο κατεχόμενο
Λ Ε Υ Κ Ο Ν Ο Ι Κ Ο
Χρήστος Προδρόμου
τ.Πρόεδρος Κυπρίων
Προσφύγων Ελλάδας
▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎▪︎
