Ογδοντάχρονα Δήμου Λευκονοίκου
1η Απριλίου 1939
Τεχνική Σχολή Λεμεσού, 30 Μαρτίου 2019
Της Ζήνας Λυσάνδρου Παναγίδη
Δημάρχου Λευκονοίκου
Λευκόνοικο
Όπου τζ’ αν πάω
οι στράτες σου μπροστά μου.
Τ’ άσπρα σου σπίθκια,
οι αυλάες σου ανοιχτές.
Τζαι οι καλές Λευκονοιτσιάτισσες
να παραφκαίνουν στο νοικοτζυρκόν
τζαι στη φιλοξενία.
Μόλις ροδίσει η αυκή,
τραβούν οι ζευκαλάτες στα χωράφκια,
ακαταπόνητοι δουλευταράδες,
για να γιωρκήσει η Μεσαρκά.
Τζαι τα κοπέλια σου αγνά, με τιμιότη,
γνήσια παιδκιά της Τζύπρου μας,
που κοτσινίζαν στην αδρή
φωνή του τζύρη τους
ή στο συνόμπλασμα της κορασιάς.
Σε πήρε ο Τούρκος
τζ’ αλυσώθης.
Μα εγιώ σε κουβαλώ
μες στην καρκιά μου
Πρεσβυτέρα Κυριακή Παρασκευά
Θα επιχειρήσουμε απόψε μια ιστορική αναδρομή του Δήμου Λευκονοίκου.
1η Απριλίου 1939. Με απόφαση του κυβερνήτη Πάλμερ το Λευκόνοικο ανακηρύσσεται ο 15ος Δήμος της Κύπρου.
Προσωπικά, μου προξενούσε πάντα έκπληξη το γεγονός ότι καθυστέρησε η αγγλική κυβέρνηση να ανακηρύξει σε Δήμο το Λευκόνοικο, αφού, σύμφωνα με τους Κώδικες της Αρχιεπισκοπής, την πιο αξιόλογη πηγή πληροφοριών για την Ιστορία της Κύπρου, από τα πρώτα 30 χρόνια του 19 ου αιώνα ήταν το μεγαλύτερο και πλουσιότερο σε παραγωγή χωριό της Κύπρου.
Από κατάλογο του 1825 που συντάχθηκε για σκοπούς φορολογικούς, μαθαίνουμε ότι το Λευκόνοικο παρήγαγε 215 «μόδια κυπριώτικα σιτάρι», η Αθηαίνου 114 μόδια, η Αραδίππου 94, η Άχχια 139, ο Μαραθόβουνος 115, η Μόρφου 25, το Ιδάλιο 82, η Λύσις 59, το Τρίκωμο 16, το Πραστειόν 41 κ.ο.κ.
Επίσης, η ευπορία των κατοίκων του Λευκονοίκου φαίνεται και από τον κεφαλικό φόρο, όπου οι φορολογούμενοί του(128) πλήρωσαν πολύ περισσότερα από όλους τους άλλους, και διπλάσια από τους φορολογουμένους του Παραλιμνιού.
Στη συνέχεια, όταν ο Άγγλος διοικητής της Αμμοχώστου, ο λοχαγός Swaine, αρχές Σεπτεμβρίου του 1878, έκανε περιοδεία στην επαρχία του για να τη γνωρίσει, διανυκτέρευσε στο Λευκόνοικο, αφού ήταν το πιο σπουδαίο χωριό της επαρχίας(the most important). Το ιστορικό της επίσκεψης αναφέρει η αγγλική εφημερίδα «Εικονογραφημένα Νέα του Λονδίνου» (Illustrated London News, October 12, 1878). Φαίνεται δε ότι είχε αρκετό πληθυσμό, αφού στην υποδοχή συγκεντρώθηκαν «πολλές εκατοντάδες ή τουλάχιστον 6-7 εκατοντάδες».
Γνωρίζουν, λοιπόν, πάρα πολύ καλά οι Άγγλοι τη σημασία του Λευκονοίκου, ότι είναι συγκοινωνιακός κόμβος, σε κεντρικό σημείο και σε ακτινοειδή διάταξη γύρω από αυτό υπάρχουν πολλά χωριά, ελληνοκυπριακά και τουρκοκυπριακά. Άρα, είχε τα περισσότερα πλεονεκτήματα για να γίνει ο πρώτος Δήμος, μετά τις πόλεις. Γιατί δεν έκαναν, λοιπόν, πρώτο Δήμο το Λευκόνοικο, αμέσως μετά την άφιξή τους στο νησί; Γιατί έκαναν άλλα χωριά Δήμους, που δεν είχαν τα πλεονεκτήματα του Λευκονοίκου;
Πάντα με απασχολούσε αυτό το θέμα και η απάντηση δόθηκε κατά τη διάρκεια του 1ου Φιλολογικού Συνεδρίου του Δήμου μας, τον περασμένο Νοέμβριο, για τον Μητροπολίτη Κιτίου Κυπριανό. Οι Λευκονοικιάτες, επηρεασμένοι από τον Μητροπολίτη τους που αγαπούσαν και εκτιμούσαν, δεν ήθελαν τους Άγγλους αποικιοκράτες. Σας προτείνω να διαβάσετε τα πρακτικά του Συνεδρίου μας που θα εκδοθούν εντός του χρόνου, για να καταλάβετε την απήχηση που είχε ο Μητροπολίτης στον κόσμο μας. Σύμφωνα, μάλιστα, με μαρτυρίες, και ειδικότερα του κ. Λούη Αθανασίου, Γραμματέα του Δήμου μας, στο σπίτι τους, όπως και σε πολλά σπίτια της κωμόπολής μας είχαν αναρτημένη σε περίοπτη θέση τη φωτογραφία του Μητροπολίτη Κιτίου.
Βεβαίως, αργότερα, από το 1926, σύμφωνα με δημοσιεύσεις στο Λεύκωμα για τα 60χρονα του Δήμου μας, οι Λευκονοικιάτες ζητούσαν την ανακήρυξη του χωριού τους σε Δήμο, αλλά, παρόλο που εγκρίθηκε η μετατροπή της κοινότητας Λευκονοίκου σε Δήμο, μετά από πρόταση του βουλευτή Κυριάκου Ρωσσίδη στο Νομοθετικό Συμβούλιο, η κυβέρνηση το απέρριψε, με τη δικαιολογία ότι οι αρχές του χωριού αντιδρούσαν, και εννοούσαν τον μουκτάρη Χαμπή Σπανό και τους αζάδες που δεν ήθελαν να χάσουν το οφφίκιό τους.
Το 1939 βρισκόμαστε στην εποχή της Παλμεροκρατίας, όπου δεν επιτρέπονταν οι εκλογές. Έτσι, ο κυβερνήτης διόρισε ως πρώτο Δήμαρχο τον κυβερνητικό γιατρό, αείμνηστο Χρίστο Μιχαλόπουλο. Την εποχή τους, ανάμεσα σε άλλα, ιδρύθηκε το αγροτικό νοσοκομείο Λευκονοίκου, φωτίστηκαν οι δρόμοι με λάμπες πετρελαίου, έγιναν προσπάθειες για την καθαριότητα αλλά και προσφερόταν ψωμί δωρεάν σε απόρους.
Για πρώτη φορά εκλογές διεξήχθησαν την άνοιξη του 1943, στις 21 Μαρτίου, και για πρώτη φορά είχαμε ένταση και φανατισμό. Τις εκλογές διεκδίκησαν δυο συνδυασμοί, ένας της αριστεράς και ένας της δεξιάς που τον υποστήριζε η ΑΤΕ ΠΕΚ. Οι ψηφοφόροι ήταν 462 και ψήφισαν 438. Νίκησε ο συνδυασμός της ΑΤΕ ΠΕΚ(Αγροτική Τοπική Ένωση της Παναγροτικής Ένωσης Κύπρου), με Δήμαρχο τον Λουκά Γρηγορίου και Αντιδήμαρχο τον παππού μου, Γιαννή Καμιντζή. Η μ. η μητέρα μου θυμόταν ότι έκαναν στο σπίτι τους προεκλογικά και μετεκλογικά τραπέζι για τον Δήμαρχο. Το νέο Δημοτικό Συμβούλιο ασχολήθηκε με την επέκταση των δρόμων και της υδατοπρομήθειας(έβαλε τις φουντάνες), και, λόγω της έλλειψης αγαθών, (είμαστε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο), ίδρυσαν στη Δημοτική Αγορά πρατήριο διανομής ειδών πρώτης ανάγκης, τα οποία διανέμονταν με δελτίο.
Μόλις τελείωσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και άρχιζε ο Εμφύλιος στην Ελλάδα, διεξήχθησαν νέες Δημοτικές Εκλογές, στις 19 Μαΐου του 1946. Η Αριστερά ήταν πολύ καλά οργανωμένη, σε αντίθεση με τη δεξιά που ήταν ανοργάνωτη, και έτσι οι δύο συνδυασμοί ισοψήφισαν, εκλέγοντας από τρεις δημοτικούς συμβούλους, και με κλήρωση αναδείχθηκε Δήμαρχος ο έμπορος Αναστάσης Χαραλάμπους, της Αριστεράς. Το νέο Δημοτικό Συμβούλιο συνέχισε το έργο των προκατόχων του με επιτυχία, μέχρι τις νέες εκλογές του 1949, στις 15 Μαΐου, τις οποίες κέρδισε ο Εθνικοαγροτικός Συνδυασμός, η Δεξιά, με Δήμαρχο τον Λουκά Γρηγορίου. Αυτές οι εκλογές, μετά την ίδρυση από τον Θεμιστοκλή Δέρβη του ΚΕΚ(Κυπριακό Εθνικό Κόμμα) και της ΣΕΚ, είχαν πολύ έντονο ιδεολογικό χαρακτήρα.
Νέες εκλογές διεξήχθησαν στις 10 Μαΐου του 1953, και πάλι Δήμαρχος εξελέγη ο Λουκάς Γρηγορίου. Κατά τη διάρκεια του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ δεν διεξήχθησαν εκλογές, αλλά ο βρακοφόρος Δήμαρχος Λευκονοίκου οδηγήθηκε στα κρατητήρια της Πύλας και της Κοκκινοτριμιθιάς, μέχρι το τέλος του Αγώνα, και μετά την απελευθέρωσή του, λόγω των κακουχιών, δεν άντεξε και πέθανε.
Νέος Δήμαρχος διορίστηκε το 1960, από τη νεοσύστατη Κυπριακή Δημοκρατία, ο φαρμακοποιός Μάρκος Σπανός. Ο αείμνηστος Μάρκος Σπανός, φαρμακοποιός, σπουδασμένος στην Ελλάδα, ανέπτυξε πλούσια δράση και προσφορά. Μορφωμένος, ευγενής και αρχοντικός, τίμησε τον Δήμο Λευκονοίκου.
Μαζί με τον σύγαμπρό του, Δρα Μιχαλόπουλο, που ήταν Πρόεδρος της Σχολικής Εφορίας Λευκονοίκου, και
αυτός μέλος, πρωτοστάτησαν στην ίδρυση της Ανωτέρας Σχολής Λευκονοίκου και έφερναν εξαίρετους καθηγητές από την Ελλάδα στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, λόγω των γνωριμιών που είχαν στο «κλεινόν άστυ», όπου σπούδασαν και οι δύο.
Άνθρωπος δραστήριος και προοδευτικός, επί των
ημερών του μπήκε το νερό στα σπίτια, έγινε η ηλεκ-
τροδότηση από την Αρχή Ηλεκτρισμού, ασφαλτο-
στρώθηκαν κι άλλοι δρόμοι κ.ά. Συνέχισε να είναι
Δήμαρχος μέχρι το 1985 στην προσφυγιά.
Στη Λεμεσό, πρόπερσι, που γιορτάζαμε τα 100 χρόνια από τον θάνατο του Βασίλη Μιχαηλίδη, γνώρισα την κόρη του φιλολόγου, Νικόλαου Ξιούτα, η οποία μου έστειλε την επιστολή που απέστειλε στον πατέρα της, ημερομηνίας, 16 Οκτωβρίου 1968, ο Δήμαρχός μας, Μάρκος Σπανός, και τον παρακαλούσε να συνθέσει ένα επίγραμμα για την προτομή του Βασίλη Μιχαηλίδη που στήθηκε έξω από τον Αρχάγγελο.
Το επίγραμμα είναι το εξής:
ΜΕ ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΣΟΥ ΕΔΕΙΞΕΣ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΑΣ ΕΛΛΑΔΑ
Κ’ ΕΙΣΑΙ ΚΡΑΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΠΥΡΣΟ ΦΩΣ ΣΤΟΥΣ ΟΜΟΕΘΝΕΙΣ ΣΟΥ.
ΓΙ’ ΑΥΤΟ ΣΟΥ ΣΤΗΣΑΜΕΝ ΕΔΩ ΤΡΑΝΟ ΑΝΑΘΥΜΗΤΑΡΙ,
ΠΟΥ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΑΙΩΝΙΑ ΤΗ ΔΟΞΑ ΣΟΥ ΝΑ ΥΜΝΗ.
Από το 1985 μέχρι το 1990, συμφώνησαν τα κόμματα να εκτελούν χρέη Δημάρχου εκ περιτροπής οι: Μάρκος Σπανός, Νίκος Σούγλης, Κυριάκος Γιαννή, Γεώργιος Παπαδόπουλος και Κυριάκος Χατζηχαραλάμπους.
Το 1990 πάλι τα κόμματα συμφωνούν και εκλέγεται χωρίς ανθυποψήφιο ο αείμνηστος Λυκούργος Κάππας. Το 1992 πέθανε η Αφρούλα Σφικτού και την αντικαθιστά στη θέση του Δημοτικού Συμβούλου ο Τάκης Χέπης.
Επί Δημαρχίας Λυκούργου Κάππα, ενός εξαίρετου πνευματικού ανθρώπου, γίνονται αξιόλογες αντικατοχικές και πνευματικές εκδηλώσεις, όπως η καταδίκη του παράνομου αεροδρομίου στο Λευκόνοικο, που ήταν η πιο ογκώδης εκδήλωσή μας, η εκδήλωση Μνήμης Λευκονοίκου στην Πύλη Αμμοχώστου, η αντικατοχική εκδήλωση των Κατεχόμενων Δήμων στον Δήμο Στροβόλου, κ.ά. Μέσα στα πλαίσια του προγράμματος ΚΥΠΡΟΣ-ΑΙΓΑΙΟ-ΘΡΑΚΗ ο Δήμος Λευκονοίκου αδελφοποιήθηκε με τον Δήμο Μήθυμνας της Λέσβου.
Ο Λυκούργος Κάππας επανεκλέγεται χωρίς ανθυποψήφιο το 1997, αλλά το 1998 διορίζεται από τον τότε Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γλαύκο Κληρίδη, Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού. Ως Υπουργός μαζί με τον Ηγούμενο της Μονής Βατοπαιδίου Αγίου Όρους, Αρχιμανδρίτη Εφραίμ, μαθητή του, και με μέλη του Συνδέσμου Αποφοίτων του Γυμνασίου μας, τιμήσαμε 50 καθηγητές του Γυμνασίου Λευκονοίκου που είχαν αφυπηρετήσει μέχρι το 1998. Επιπλέον, θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου, γιατί με πρόταση του Λυκούργου Κάππα, ορίστηκα από το Δημοτικό Συμβούλιο στις 4/6/1997, ως Πολιτιστική Λειτουργός του Δήμου Λευκονοίκου.
Μετά την υπουργοποίηση του μ. Λυκούργου Κάππα, προκηρύχθηκαν εκλογές για τις 12 Απριλίου 1998, και από τους τρεις υποψηφίους, Μιχάλη Πήλικο, Πάρη Ζιγκή και Φώτο Χοίρα, εξελέγη ο Μιχάλης Πήλικος με 54,21%. Αξίζει να τονιστεί ότι έγιναν εκλογές μετά από ακριβώς 55 χρόνια, από το 1953.
Τα 18 χρόνια της Δημαρχίας του Μιχάλη Πήλικου σφραγίστηκαν από την απόκτηση του ιδιόκτητου Οικήματος του Δήμου μας, τον εορτασμό των 60χρονων και 70χρονων του Δήμου μας, την ανέγερση του οικήματός μας στη Λάρνακα, την επαναδραστηριοποίηση της ΣΠΕ Λευκονοίκου, την αδελφοποίηση με τον Δήμο Νέας Ιωνίας, τη δημιουργία του χορευτικού μας συγκροτήματος στη Λάρνακα, και, κυρίως, τις προσπάθειες για αναστήλωση του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, που μας παραδόθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2017, επί δικής μου Δημαρχίας.
Προσωπικά τους ευγνωμονώ, τέως Δήμαρχο και Δημοτικούς Συμβούλους, για το Δημαρχείο μας και είμαι πολύ περήφανη και χαρούμενη που εργάζομαι σε ένα τόσο όμορφο Οίκημα. Να τους έχει ο Θεός καλά και να τους σκέπει η Παναγία μας πάντοτε, γιατί απέδειξαν για μια ακόμη φορά πόσο νοικοκύρηδες είμαστε, αφού καταφέραμε στην προσφυγιά μας κάτι, το οποίο μόνο ο Δήμος Καραβά, με τη συνδρομή του Καραβιώτη, κ. Σιακόλα, πέτυχε.
Αναντίρρητα, το Οίκημα του Δημαρχείου μας είναι αντάξιο ενός ιστορικού Δήμου που λάμπρυνε το στερέωμα της κυπριακής υπαίθρου, που ήταν το καμάρι της Μεσαορίας μας, που ήταν εμπορικό, οικονομικό, πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο, που ανθούσε σε όλους τους τομείς και γέννησε άξια τέκνα, ανθρώπους του μέτρου, ηθικούς, φιλομαθείς, πνευματικούς και πεπαιδευμένους, με ανεπτυγμένο το αίσθημα της κοινωνικής προσφοράς και της αγάπης προς τον πλησίον. Που γέννησε έναν Εθνικό Ποιητή, τον Βασίλη Μιχαηλίδη, έναν σεπτό και φωτισμένο Ιεράρχη, ακραιφνή πατριώτη, τον Κιτίου Κυπριανό, δύο σκαπανείς του Συνεργατικού Κινήματος, τον Ιωάννη Οικονομίδη και τον Μάρκο Χαραλάμπους, έναν Άρχοντα Πρωτοψάλτη, τον Θεόδουλο Καλλίνικο, πλειάδα αγωνιστών της ελευθερίας της πατρίδας μας που ανταποκρίθηκαν σε κάθε κάλεσμα της Ελλάδας, ήρωες και μάρτυρες για την ελευθερία του νησιού μας, Δημάρχους ευγενείς, ευπρεπείς και δυναμικούς, πρώην Υπουργούς και βουλευτές, απλούς ανθρώπους της γης, σπουδαίους γεωργούς, τεχνίτες ξακουστούς, γυναίκες νοικοκυρές, άξιες, έξυπνες, μορφωμένες, δραστήριες και ταλαντούχες, που είχε από τα τέλη της δεκαετίας του 1930, Ανωτέρα Σχολή που μετεξελίχτηκε σε Καμίντζειο Ανωτέρα Σχολή και μετά σε Ελληνικό Γυμνάσιο Λευκονοίκου και Γυμνάσιο Λευκονοίκου, που στις 26 Μαΐου του 1968, εγκαινιάστηκε από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και η Αίθουσα Τελετών του Γυμνασίου μας, δωρεά και αυτή του μεγάλου ευεργέτη μας, Γεώργιου Καμιντζή.
Η αρχόντισσα της Μεσαορίας πρωτοστατούσε σε όλους τους τομείς, πρωτίστως στον γεωργικό και τον τεχνολογικό τομέα, με παράδειγμα την πρώτη αλωνιστική σε όλο το νησί, ήταν ο σιτοβολώνας
της Κύπρου, είχε μεγάλες Αποθήκες Σιτηρών, Δικαστήριο, Νοσοκομείο, Κτηματολόγιο, Γεωργικό Τμήμα, Τράπεζες, Δημοτική Αγορά, Ταχυδρομείο, Σωματεία, Μεικτή Τετράφωνη Δημοτική Χορωδία, Φαρμακεία, Ιδιωτικά Ιατρεία, κέντρα αναψυχής, όπως το εξοχικόν Κέντρον «Πανόραμα», σινεμά θερινά και χειμερινό, το Αγροτόσπιτο Λευκονοίκου, Ζαχαροπλαστεία και Εστιατόρια, Χρυσοχοεία, (τα τρία αδέλφια, Φώτης, Βασίλης και Γρηγόρης Πρωτοπαπάς) Μηχανουργεία, πρότυπα για όλο το νησί, και πολλά άλλα. Στο Λευκόνοικο έγινε η πρώτη Παγκύπρια Γεωργική Έκθεση το 1920.
Σήμερα, που εγκαινιάζουμε τις εκδηλώσεις για τα 80χρονα του Δήμου μας, θα τιμήσουμε τρεις ανθρώπους που τίμησαν τα τελευταία χρόνια την κωμόπολή μας: τον πατέρα Κυριάκο Ρήγα, τον κ. Γρηγόρη Κλόκκο και την κ. Αντρούλα Πασχαλίδου. Κοινό τους χαρακτηριστικό γνώρισμα η μεγάλη αγάπη και η προσφορά στη γενέτειρά μας και τον κόσμο της στα χάλκινα χρόνια της προσφυγιάς, με την έκδοση του περιοδικού «Το Λευκόνοικο».
Ο πατήρ Κυριάκος Ρήγας, αγαπημένος μας καθηγητής στο Γυμνάσιο Λευκονοίκου, ρέκτης και χαλκέντερος φιλόλογος-ερευνητής, που για πάρα πολλά χρόνια ανέλαβε την έκδοση του περιοδικού μας, θυσιάζοντας αμέτρητες ώρες από τον ελεύθερό του χρόνο για την κωμόπολή μας που αγαπά με πάθος, μας άφησε και αμέτρητα κείμενά του που αποτελούν σημαντικό κομμάτι της Ιστορίας της κωμόπολής μας. Δεν φείσθηκε ούτε χρόνου ούτε μόχθου ούτε εξόδων, προκειμένου να υπηρετήσει τους συνανθρώπους του, τους αγαπημένους του συνδημότες, για να προσφέρει στο λατρεμένο του Λευκόνοικο το άπαν των δυνάμεών του, και πέραν από τις δυνάμεις του, αφού πέραν των αμέτρητων ωρών που αφιέρωνε στο γραφείο του, πηγαινοερχόταν στη Λευκωσία στο Τυπογραφείο τότε του Συνεργατισμού για τη διόρθωση της ύλης και την επιμέλεια της έκδοσης, γι’ αυτό και όλα τα περιοδικά έχουν τη σφραγίδα της ποιότητας και της προσωπικότητάς του.
Από τους πνευματικούς ηγέτες του Λευκονοίκου, μια εξέχουσα, λαμπρή προσωπικότητα, με ήθος απαράμιλλο και ψυχική ανωτερότητα, οτρηρός, δραστήριος, ακούραστος, εύστροφος και ευφυής, μεγαλόψυχος και ανιδιοτελής, ήταν από τους πρωτεργάτες της ίδρυσης του Σωματείου μας και για πάρα πολλά χρόνια συμμετείχε ενεργά σε όλες τις δραστηριότητές μας, εντρύφησε με αγάπη και μεράκι σε όλα τα ιστορικά αρχεία και κατέγραψε πάμπολλα στοιχεία που αφορούν στη διαδρομή της κωμόπολής μας ανά τους αιώνες, όπως φαίνεται και στο εξαιρετικά χρήσιμο για όλους μας βιβλιαράκι «ΟΔΗΓΟΣ ΛΕΥΚΟΝΟΙΚΟΥ»…Περιήγηση στον χώρο και στον χρόνο…». Από αυτό τον Οδηγό αντλούμε στοιχεία όλοι μας, γι΄ αυτό και τον ευγνωμονούμε και είμαστε περήφανοι που ο τόπος μας γέννησε τέτοιου βεληνεκούς ανθρώπους αρετής και ευλάβειας, ευπροσήγορους και προσηνείς, ανθρώπους βαθιάς πίστης στον Θεό. Ο Πατήρ Κυριάκος Ρήγας είναι η ζώσα παρουσία του πνευματικού ανθρώπου στον κόσμο. Σαν άλλος Πυγμαλίων ενέπνευσε τον έρωτα του καλού σε όλους εμάς που τον θαυμάζουμε.
……………………………………………………
Ο δεύτερος τιμώμενος σήμερα, κ. Γρηγόρης Κλόκκος, ο ακάματος εργάτης του λόγου, ο παθιασμένος λάτρης του Λευκονοίκου, η ψυχή του Σωματείου μας από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας του, αφιέρωσε τη μισή σχεδόν ζωή του για την προβολή της κωμόπολής μας, μέσα από βιβλία, ομιλίες, εκδηλώσεις, εκδρομές, συζητήσεις… Άνθρωπος πρόσχαρος, ανοιχτόκαρδος, εγκάρδιος, έξω καρδιά, εκδηλωτικός και εξωστρεφής, ταλαντούχος και ευρυμαθής, πολυπράγμων και δυναμικός, μυαλό εφευρετικό και εύστροφο, όπου και να βρέθηκε στη ζωή του πρόσφερε χαρά, κέφι και ζωντάνια.
Από τη θέση του Προέδρου του Σωματείου μας καθοδηγούσε και παραμυθούσε τον κόσμο μας στους χαλεπούς καιρούς της δοκιμασίας του. Μαζί του περάσαμε υπέροχες και αξέχαστες μέρες στο ξενοδοχείο «Λευκόνοικο» του Πανίκου Χατζηκακού στο Ρέθυμνο της Κρήτης. Με μια κιθάρα στο χέρι, με μπρίο, κέφι αστείρευτο και αγάπη πολλή, ο αγαπημένος μας, κ. Κλόκκος, με τα τραγούδια του πρόσφερε ψυχαγωγία σε όλους εμάς τους ξεριζωμένους συνδημότες του, που βρήκαμε μετά από πολλά χρόνια τα πόδια μας και κάναμε το ταξίδι αυτό που θα μείνει ανεξίτηλο στη μνήμη όλων μας.
Με τα βιβλία του έγραψε τη μικροϊστορία του Λευκονοίκου, κατέγραψε ήθη, έθιμα, παραδόσεις, ιστορίες ανθρώπων, έργα πολιτισμού. Μελέτησε, όμως, και την ιστορία της κωμόπολής μας μέσα από τις πηγές, γι’ αυτό τον ευγνωμονούμε, καθώς, επίσης, και για όλη την προσφορά του στην έκδοση των περιοδικών μας, αλλά και στη γενέτειρά μας και τον κόσμο της. Αξίζει, ακόμη, να αναφέρουμε ότι ανέλαβε και την έκδοση του Λευκώματος για τα 70χρονα του Δήμου Λευκονοίκου.
Η πολυαγαπημένη μας κυρία Αντρούλα Πασχαλίδου, μια πραγματική κυρία που κοσμεί και τιμά το Λευκόνοικό μας, ένα πρότυπο για μας τις νεότερες, ένας άνθρωπος αρετής και ψυχικής αρχοντιάς, μια πολύ μορφωμένη και καλλιεργημένη γυναίκα, σεμνή και προσηνής, με στέρεο ηθικό κώδικα, απλότητα, καλοσύνη, διάθεση προσφοράς, που έχει μέσα της πολλή αγάπη, χαρακτηρίζεται από τον ετεροκεντρισμό της αγάπης, μια άξια απόφοιτος της Ανωτέρας Σχολής Λευκονοίκου, έχει προσφέρει, επίσης, πάρα πολλά στον Δήμο και το Σωματείο μας. Πάντα πρόθυμη, ακούραστη, πάντα χαμογελαστή και ευγενής, το άκρον άωτον της καλοσύνης και της δοτικότητας.
Δικό της έργο η εξαιρετική έκδοση του Λευκώματος για τα 60χρονα του Δήμου μας. Δικά της δημιουργήματα, επίσης, είναι πολλά περιοδικά τα τελευταία χρόνια, όταν ο πατήρ Κυριάκος Ρήγας ιερώθηκε, και με πολλή προθυμία τα ανέλαβε η ίδια. Με υπομονή, επιμονή και μεγάλη προσπάθεια μάζευε από όλους εργασίες για να βάλει στα περιοδικά μας. Κόπος και χρόνος που δεν μπορεί να φανταστεί κανένας που δεν το έχει βιώσει.
Πολυπράγμων, δυναμική και αποφασιστική, υπερδραστήρια, άξια Λευκονοικιάτισσα, σοβαρή και γενναιόδωρη, αλληλέγγυα σε όποιον την έχει ανάγκη. Για χρόνια ολάκερα επισκεπτόταν όποια οικογένεια είχε πρόβλημα και τη βοηθούσε. Ένα μεγάλο ευχαριστώ της χρωστάμε όλες οι γυναίκες του Λευκονοίκου για τη μεγαλοψυχία και τη γενναιοδωρία της αλλά και για το πρότυπο της άξιας γυναίκας της κωμόπολής μας.
Θα μου επιτρέψετε να σας πω και τούτο, καταληκτικά: απόψε, μαζί με το Δημοτικό Συβούλιο, σας παρουσιάζουμε το Λεύκωμα του Δήμου μας με τίτλο «Πεπραγμένα Δήμου Λευκονοίκου 2017-2018».
Περιέχονται σε αυτό τον τόμο οι πιο πολλές εκδηλώσεις μας, αλλά και οι συμμετοχές του Δήμου μας στην Κύπρο και το εξωτερικό, σε διαφωτιστικές και αντικατοχικές εκδηλώσεις. Μια εργασία συνεργατική, έργο πολλών καλών φίλων που τους ευγνωμονώ και τους ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου, γιατί μας ενώνει η αγάπη για το Λευκόνοικό μας. Ό, τι και να κάνουμε, όσος κόπος και ξενύχτι κι αν χρειαστεί, είναι χαλάλι για τη γενέθλια γη μας και τον κόσμο της. Προσωπικά, σας υπόσχομαι ότι, όσο με έχει ο Θεός καλά, δεν θα φεισθώ χρόνου και κόπου, και το απέδειξα όλα αυτά τα χρόνια που μαζί περάσαμε τις δυσκολίες της προσφυγιάς, για να αναδείξουμε την κωμόπολή μας και να είμαστε πάντα κοντά στον κόσμο μας και στις χαρές και τις λύπες του.
Μια εκλεκτή φίλη μου, η κ. Άννα Μαραγκού, μου είπε ότι γράφουμε την ιστορία της προσφυγιάς μας, αφού τα περισσότερα άτομα που φαίνονται στις φωτογραφίες σε κάποια χρόνια θα φύγουν και θα αποτελούν παρελθόν.
Άρα, αφήνουμε ένα έργο «κτήμα ες αεί» για πάντα, εις το διηνεκές.
Σας ευχαριστώ πολύ.
