ΣΕ ΑΥΤΟΝ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΜΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΑΛΑΝΟΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΑΛΑΝΟΣ.

Ο εμπνευστής, ο άνθρωπος που έπαιξε τον πλέον καθοριστικό ρόλο για να ιδρυθεί η ΑΝΟΡΘΩΣΙΣ.

Ένας μεγάλος Έλληνας πατριώτης , ένας εθνικός αγωνιστής ,που το όνομα του γράφτηκε με χρυσά γράμματα στην τρισένδοξη Ιστορία του Συλλόγου μας.

Πρώτος Επίτιμος Πρόεδρος του Συλλόγου εκλέγεται ο Νικόλαος Καταλάνος στις 05/02/1911.

Μια από τις κορυφαίες μορφές της κυπριακής ιστορίας κατά την πρώτη περίοδο της «Αγγλοκρατίας». Ο Καταλάνος γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1855 στο χωριό Νομιτσή της Έξω Μάνης και αποφοίτησε από την «Ευαγγελική Σχολή» της Σμύρνης.

Ένα μεγάλο κεφάλαιο της παρουσίας του Καταλάνου ήταν η επιμορφωτική του δράση, κυρίως από το βήμα της «Αγάπης του Λαού», του κυριότερου Αναγνωστηρίου της πρωτεύουσας, του οποίου διετέλεσε πρόεδρος από το 1897 μέχρι το 1921. Για χρόνια, κάθε Πέμπτη απόγευμα, όταν έφθαναν στη Λευκωσία οι χωρικοί της υπαίθρου για την αγορά της Παρασκευής, και κάθε Κυριακή, ο Καταλάνος εξηγούσε το Ευαγγέλιο και οργάνωνε διαλέξεις για διάφορα ζητήματα, και όχι μόνο θρησκευτικά και εθνικά.

Αφιλοχρήματος, λιτός και φιλάνθρωπος, ασκητικός και υπέρμετρα αυστηρός ακόμη και απέναντι στον εαυτό του, μοίραζε στους φτωχούς τα ελάχιστα χρήματα που του απέφερε η δημοσιογραφική και συγγραφική του δραστηριότητα, γεγονός που μεγάλωνε τη λαϊκή αφοσίωση στο πρόσωπό του.

Το πρώτο καταστατικό της ΑΝΟΡΘΩΣΙΣ έγινε με βάση το καταστατικό της ”Αγάπης του Λαού”, αφού ήταν το πρότυπο για την ίδρυση του νέου αναγνωστηρίου στην Αμμόχωστο.

Στις 11 Απριλίου 1921, ο Καταλάνος εξορίστηκε (αδίκως) από την Κύπρο, με αφορμή τα επεισόδια κατά τον εορτασμό στη Λευκωσία της εκατοστής επετείου από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης του 1821. Ήταν ο πρώτος πολιτικός εξόριστος των Βρετανών. Η εξορία στην Αθήνα υπήρξε ιδιαίτερα επώδυνη τιμωρία για τον Καταλάνο, καθώς στην ελληνική πρωτεύουσα δεν είχε κανένα δεσμό, ενώ τα τραγικά αποτελέσματα της μικρασιατικής καταστροφής είχαν φέρει συντριπτικό πλήγμα στα μεγαλοϊδεατικά του οράματα. Έζησε σε ένα φτωχικό ημιυπόγειο στην Πλατεία Δεξαμενής, και απεβίωσε οσιακά το 1933, γράφοντας στο τελευταίο του σημείωμα, λίγες στιγμές πριν πεθάνει, για την Κύπρο.

Προτομή του Νικόλαου Καταλάνου υπάρχει στη Πλατεία Ελευθερίας στη Λευκωσία , και τα αποκαλυπτήρια της έγιναν το 1960. Ήταν η πρώτη προτομή στην νεοσύστατη τότε Κυπριακή Δημοκρατία. Το όνομα του Ν. Καταλάνου δόθηκε επίσης σε δρόμους πόλεων της Κύπρου.